VESS trên báo chí

Tại buổi trao đổi trực tuyến “đánh giá tình trạng kinh tế Việt Nam 2021 và dự báo những rủi ro trong năm 2022”, do Trung tâm Nghiên cứu Kinh tế và Chiến lược Việt Nam (VESS) tổ chức, các chuyên gia đã đánh giá tình hình kinh tế vĩ mô của thế giới và Việt Nam trong 9 tháng đầu năm, trong bối cảnh chuyển biến sâu sắc về địa chính trị và kinh tế – xã hội toàn cầu, đồng thời nhận định rủi ro và dự báo kinh tế vĩ mô cho những tháng cuối năm 2021 và cả năm 2022.

Nhận định về kết quả tăng trưởng 9 tháng qua, TS. Nguyễn Đức Thành – Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu kinh tế và chiến lược Việt Nam – cho biết, nền kinh tế Việt Nam lỡ nhịp tăng trưởng của năm 2020, nguyên nhân là do Việt Nam chậm trong chiến lược tiêm vắc xin.

Ông Thành nhận định, nếu như trong giai đoạn 2020, Việt Nam đang có lợi thế là chưa có nhiều người dương tính và chúng ta chuẩn bị được vắc xin tốt thì sẽ hạn chế được những tác động của dịch. Thực tế cho thấy, đến nay, khi các nước đang đi vào quỹ đạo tương đối ổn định thì Việt Nam vẫn còn đang loay hoay trong việc mở cửa nền kinh tế trở lại.

Cũng theo ông Thành, sự bùng phát dịch lặp lại trong năm đã làm nền kinh tế bị đình trệ, đứt gãy chuỗi cung ứng, xáo trộn thị trường lao động, doanh nghiệp nội địa bị tổn thương rất nặng nề. Cùng với đó, các động thái địa chính trị và diễn biến kinh tế thế giới có thể tăng rủi ro cho yếu tố đầu vào của doanh nghiệp như giá nguyên liệu,… Điều này sẽ gây ảnh hưởng khi mở cửa nền kinh tế, tạo độ trễ đối với sự hồi phục kinh tế.

TS. Nguyễn Đức Thành cho rằng nhiều bất cập trong phát sinh trong công tác phòng chống dịch bệnh đã gây tổn thất về người và chi phí tăng cao cho doanh nghiệp.

Kết quả tăng trưởng của 9 tháng đầu năm chưa phản ánh được hết những khó khăn về nền kinh tế Việt Nam, đặc biệt là đối với khu vực phi chính thức, sức đề kháng của doanh nghiệp đang bị suy giảm nghiêm trọng đặc biệt tại trung tâm khu vực Nam bộ.

Tại buổi trao đổi, các chuyên gia cũng cho rằng, triển vọng tăng trưởng kinh tế phụ thuộc lớn vào tốc độ và quy mô tiêm vắc xin; hiệu quả của các biện pháp phòng chống dịch bệnh; hiệu quả thực chất của các gói hỗ trợ, thúc đẩy tăng trưởng. Nợ xấu tiếp tục tích lũy và có thể tăng mạnh khi vượt ngưỡng chịu đựng của doanh nghiệp. Đây là nguyên nhân tiềm tàng gây ra rủi ro cho hệ thống tài chính trong thời gian sau dịch. Do vậy, cần chuẩn bị các tình huống cực đoan để chủ động đối phó, tránh rối loạn và bất nhất như thời gian qua.

Ông Thành đã đưa ra dự báo: Ở kịch bản cao, tăng trưởng năm 2021 phụ thuộc khi cả nước thống nhất được các biện pháp thích ứng với dịch bệnh và đảm bảo sản xuất lưu thông hoàng hóa, không bị đứt gãy từ quý IV năm nay, các hoạt động sản xuất tiêu dùng được phục hồi, tiêm chủng được mở rộng ra các tỉnh trong những tháng cuối năm… thì tăng trưởng GDP có thể đạt dưới 2%, khoảng 1,8%.

Ở kịch bản thấp, khi chính sách chưa có sự đồng bộ ở các địa phương, trung ương và bệnh dịch tái phát ở một số địa phương làm cho việc lưu thông khó khăn. Doanh nghiệp khó có kế hoạch sản xuất, các đơn hàng tiếp tục rời khỏi Việt Nam do đứt gãy cung ứng, thiếu hụt lao động, chi phí tăng cao đầu vào… thì tăng trưởng GDP có thể chỉ ở mức 0,2%. Theo ông Thành, dù không ở mức tăng trưởng âm, nhưng đây là mức rất thấp và chỉ vài tuần nữa, thông qua các diễn biến kinh tế, chống dịch, chúng ta sẽ nhìn thấy kịch bản nghiêng về bên nào.

Cũng tại buổi trao đổi, ông Thành đã đưa một số lưu ý về chính sách thúc đẩy quá trình hồi phục kinh tế trong quý cuối cùng của năm 2021 như Nhà nước cần đặt ưu tiên đẩy nhanh tiến độ và quy mô tiêm chủng về các địa phương; khai thông đi lại và lưu thông hàng hóa; thực hiện các gói tài khóa tập trung vào củng cố hạ tầng, trang thiết bị y tế, y bác sĩ, đồng thời hỗ trợ người lao động mất việc đặc biệt trong khu vực phi chính thức.

Thực hiện chính sách tiền tệ thích ứng (đáp ứng nhu cầu tín dụng của nền kinh tế nhưng kiểm soát tăng trưởng cung tiền quanh mức 10%) đi kèm với các biện pháp kiểm soát rủi ro vừa phải.

Cuối cùng, theo ông Thành, các nhà lãnh đạo cấp cao cần nhất quán trong các phát ngôn, điều hành về kinh tế để tránh gây hiệu ứng bất ổn đối với thị trường, đặc biệt là phải kiên định với các nguyên tắc kinh tế thị trường đã được xác lập để điều hành kinh tế trong bối cảnh hiện nay.

Ông Thành lấy dẫn chứng “Về việc đề xuất huy động thêm vốn, thêm nguồn lực từ trong dân trong bối cảnh khó khăn hiện nay như huy động USD hay vàng trong dân là một chính sách thiếu khôn ngoan và kém chuyên nghiệp, làm tăng bất ổn vĩ mô. Việc huy động nguồn lực trong xã hội cần thống nhất thông qua công cụ tiền tệ, thông qua thị trường tài chính và lấy đối tượng là đồng tiền nội tệ của Việt Nam”.

Anh Đào